Erektil Disfonksiyon (İktidarsızlık, Sertleşme Bozukluğu)
Erektil disfonksiyon, yani diğer adıyla iktidarsızlık ya da sertleşme bozukluğu cinsel birleşmeye yetecek kadar penis sertliğinin (ereksiyon) sağlanamaması veya sertliğin sürdürülememesi durumu olarak tanımlanabilir. Erkeklerde psikolojik ve sosyal hayatı etkileyerek hem erkeğin hem de partnerinin yaşam kalitesini ciddi şekilde bozabilmektedir.
Sertleşme bozukluğunun genellikle ileri yaş erkekleri etkilediği düşünülse de daha genç yaşlarda da çeşitli derecelerde sertleşme problemi görülebilmektedir. Türkiye’de yapılan bir çalışmada 40 yaş üzerindeki erkeklerin %33’ünde yani 3 erkekten birinde çeşitli derecelerde serleşme problemi olduğu ortaya koyulmuştur.
Sertleşme bozukluğunun sebepleri nelerdir?
Sertleşme bozukluğunun nedenleri fiziksel, psikolojik ve her ikisinin de etken olduğu karışık sebepler olarak sınıflandırılabilir. Penise ait damar, kas ve sinir dokularında harabiyete sebep olan herhangi bir durum sertleşme problemlerine yok açabilmektedir. Bunlar:
- İleri yaş
- Şeker hastalığı
- Kolesterol, trigliserit yüksekliği gibi yağ metabolizması bozuklukları
- Yüksek tansiyon
- Kalp ve damar hastalıkları
- Artmış vücut kitle indeksi, obezite, artmış bel çevresi
- Sigara
- Yüksek tansiyon için kullanılan bazı ilaçlar
- Tiroid hormon fazlalığı
- Kronik böbrek yetmezliği, Kronik obstrüktif akciğer hastalığı, gut, kronik karaciğer hastallıkları gibi ek hastalıklar
- Uyku bozuklukları
- Prostat kanseri için yapılan tedaviler
Bu fiziksel sebeplerin yanında depresyon, stres, performans kaygısı ya da iki partner arasındaki psikolojik sorunlar da sertleşme problemlerine yol açabilmektedir.
Sertleşme bozukluğu tanısı nasıl konulur?
Sertleşme bozukluğunun tanısını koymak için ilk yapılacak iş bir üroloji uzmanı tarafından detaylı bir hastalık öyküsü alınması ve fizik muayenedir. Bu yöntem ile sertleşme problemlerine yol açabilecek psikolojik etmenleri mevcut hastalıklar, kullanılan ilaçlar ya da geçirilmiş ameliyatlar hakkında bilgi toplanır.
Sonraki aşama ise sertleşme problemlerine yol açabilecek ek durumların tespiti için kan tetkikleri yapılmasıdır. Sertleşme problemlerine yol açacak testosteron yetmezliğinin tanısı için testosteron düzeyleri, şeker hastalığı ya da lipit metabolizma bozukluklarının tespiti için açlık kan şekeri ve kolestrol, trigliserit ölçümleri yapılabilir. Bunların yanında doktorunuz anamnez ve fizik muayene ile elde ettiği verilere dayanarak ek tetkikler isteyebilir.
Sertleşme problemi ne yazık ki ileride yaşanacak bir kalp rahatsızlığının ilk bulgusu olabilmektedir. Daha önce kalp hastalıkları ile ilgili tetkik edilmemiş, sertleşme bozukluğu bulunan hastalarda bir kardiyoloji muayenesi de önerilmektedir.
Bu incelemeler genellikle tanı konulması için yeterli olsa da gerekli durumlarda penis kanlanmasını değerlendirmek için penil doppler ultrasonografi, psikolojik etkenlerin ön planda olduğu hastalarda bir psikolog ya da psikiyatri muayenesi gerekebilmektedir.
Sertleşme bozukluğundan korunmak için neler yapılabilir?
- Sertleşme bozukluğundan korunmak için aşağıdaki önlemleri alabilirsiniz.
- Sağlıklı bir yaşam tarzı
- Dengeli bir beslenme programına geçmek, özellikle kalp sağlığına olumlu etkileri olan beslenme programları uygulamak. Akdeniz tipi beslenme gibi
- Fiziksel aktiviteyi arttırmak.
- Aşırı kilo alımından kaçınmak, kilo kontrolü ve kilo verilmesi
- Sigaranın bırakılması
- Alkol tüketiminin sınırlandırılması
- Stresten uzak bir yaşam tarzı
- Düzenli sağlık kontrolleri
- Şeker, yüksek tansiyon gibi sağlık sorunlarını kontrol altında tutmak, sertleşme problemi riskini azaltabilir.
- Bazı ilaçların doz değişimleri ya da ilaçların değiştirilmesi sertleşme problemlerini ortadan kaldırabilir.
Sertleşme problemi nasıl tedavi edilir?
Sertleşme problemlerinin tedavisinde öncelik altta yatan sebebin bulunması ve bu sebebe yönelik bir tedavi uygulanmasıdır. Örneğin testosteron yetmezliği saptanan bir erkekte testosteron hormonunun yerine konulması, sertleşme problemlerini çözebilir. Bunun yanında kullanılan genel tedavi yöntemleri şu şekildedir.
- Yaşam tarzı değişiklikleri ve risk faktörlerinin düzeltilmesi
- İlişki öncesinde ya da düzenli kullanım gerektiren ağızdan alınan ilaçlar
- Penise uygulanan düşük yoğunluklu şok dalga tedavisi (ESWT)
- Penis içerisine iğne ile uygulanan ilaç tedavileri (intrakavernozal enjeksiyon)
- Mutluluk çubuğu takılması (Penil protez implantasyonları)
Bilinen bu tedavilerin yanında penise PRP, kök hücre ve eksozom uygulamaları da son yıllarda sıklıkla kullanılan sertleşme bozukluğu tedavileri arasında yer almaktadır.
